Xin chào các độc giả thân thương của Pipingdesingers.vn
Hôm nay Happy sẽ giới thiệu tới các bạn chủ đề liên quan tới valve. Như các bạn thường thấy trên các bản P&ID, có các kí hiệu như LO (Locked Open) và LC (Lock Closed) tại các symbol của valve.
Nhiều bạn khi tiếp xúc lần đầu với P&ID có thể chưa hiểu đc kí hiệu này, vậy chúng ta bắt đầu tìm hiểu nhé.
Bài viết gồm có 4 phần:
1. Cơ chế để khóa valve
Lock Open/Lock Closed valve không phải là một loại valve nào đó khác loại với ball valve, gate valve, globe valve, … mà là loại valve bình thường có thêm chi tiết cơ khí cho phép khóa tại vị trí đóng hoặc mở. Bất kì valve nào cũng có thể lắp đặt cơ chế khóa Lock Open/Lock Closed lên nó.
Locked Open và Lock Closed valve sẽ ngăn chặn các rủi ro liên quan đến lỗi vận hành của con người, đặc biệt là valve ở đầu giếng; trong hệ thống xả áp bảo vệ thiết bị khi áp suất vượt quá giới hạn cho phép (hệ thống Pressure safety valve system) và trong hệ thống Closed drain xả từ các thiết bị. Ngoài ra LO/LC được sử dụng để hạn chế các trường hợp ngẫu nhiên, không chủ ý làm thay đổi vị trí hoạt động của valve (tuy nhiên các trường hợp ngẫu nhiên này trên thực tế cũng ít xảy ra).Thiết bị khóa này có thể là một thanh gạt nằm trên thân valve, qua đó có thể đặt dây xích hoặc khóa chữ D. Các chìa khóa dùng để Open hoặc Close valve được giữ trong cabinet trong phòng điều khiển. Để thay đổi chức năng của valve (từ Open sang Close hoặc ngược lại) sẽ chỉ được thực hiện bởi những người vận hành sau khi được cấp phép hoạt động (PTW-Permit To Work).
Ngoài ra, nhu cầu về một trình tự đóng mở nhiều valve tuân thủ một số nguyên tắc an toàn nhất định đã dẫn tới sự phát triển của khóa liên động (Interlock system). Hoạt động của khóa liên động được thực hiện theo một trình tự đã thiết lập sẵn, trong đó, sự nhầm lẫn trong vận hành sẽ được loại bỏ hoàn toàn. Một ví dụ đặc trưng cho ứng dụng khóa liên động là hệ thống thu và phóng Pig. Happy cũng đã có một bài viết về vấn đề này, các bạn có thể đọc ở link sau: Ứng Dụng Khóa Liên Động Trong Vận Hành Dầu Khí (Mechanical Interlock) (pipingdesigners.vn)
2. Tại sao chúng ta sử dụng Locked Open hoặc Locked Closed
Việc sử dụng Locked Open (LO) hoặc Lock Closed (LC) valve thường liên quan đến các vấn đề an toàn. Việc sử dụng LO/LC valve cung cấp một giải pháp để đảm bảo rằng một số valve quan trọng sẽ luôn ở đúng vị trí (Open/Close), tránh các trường hợp vận hành sai (không trả về đúng vị trí Open/Close sau khi vận hành hoặc bảo trì valve) hoặc các hoạt động ngẫu nhiên/tai nạn làm sai lệch vị trí Open/Close của valve.
LO/LC giúp cho hệ thống vận hành theo đún sơ đồ công nghệ đã được thiết kế. Giúp xây dựng các quy trình nghiêm ngặt để quản lý trạng thái valve. Việc duy trì một hệ thống như vậy đòi hỏi các quy trình toàn diện và kỹ lưỡng để kiểm soát trạng thái của valve và cả quá trình bảo trì khóa sẽ giúp thiết lập một chính sách an toàn cho các tổ chức.
3. Lock Open
Các LO valve thường được sử dụng ở các line đầu giếng. Như hình trên, PT sẽ đo áp suất để truyền tính hiệu cho Shutdown valve để đóng lại trong trường hợp áp suất vượt giá trị cho phép. Trong trường hợp phải đóng valve để bảo trì hoặc thay mới PT thì sau khi thực hiện xong phải đảm bảo trả lại vị trí LO cho valve; trả key về control room và phải được người quản lý ở control xác nhận. Giả sử sau khi bảo trì hoặc thay mới PT, nếu valve không được trả về vị trí LO thì tín hiệu truyền về Shutdown valve sẽ không chính xác gây ra rủi ro cực kì nguy hiểm cho toàn bộ giàn khai thác.
Một ví dụ nữa cho LO valve là ở phía upstream và downstream của Pressure Safety Valve (PSV). Ở ví dụ này, LO valve là isolation valve ở inlet và outlet của PSV và chúng phải ở trạng thái Open trong quá trình hoạt động bình thường để chúng có thể bảo vệ các thiết bị trong trường hợp quá áp.
Việc đóng valve một cách vô ý hoặc tình cờ các valve này trong quá trình hoạt động bình thường có thể gây ra các tai nạn thảm khốc. Chức năng Lock Open đảm bảo rằng valve không thể vô tình hoạt động sai. Đó là lý do phải lock các con valve này ở vị trí Open.
4. Lock Closed
Một ví dụ cho LC valve là các line ở hệ Closed Drain. Sự xâm nhập của các Hydrocarbon dễ cháy thông qua hệ thống Closed Drain trong quá trình hoạt động bình thường của các thiết bị được xem là một nguy đến sự an toàn. Do đó, các vale trên đường Closed Drain xả từ thiết bị sẽ là loại valve isolation có khóa LC trong quá trình hoạt động bình thường.
Việc kiểm tra thường xuyên và định kì các LO/LC valve là cần thiết để đảm bảo chúng hoạt động bình thường mà không cần phải shut down hệ thống (việc shut down toàn hệ thống sẽ tốn nhiều thời gian và chi phí) và đảm bảo toàn hệ thống sẽ hoạt động an toàn.
Như vậy bài viết tới đây là kết thúc. Cảm ơn các bạn đã quan tâm theo dõi.